To the Youth in Europe and North America

داستان "سایبانی از نخل خرمای وحشی" تقدیم به کاوشگران حقیقت

(عموم جوانان در اروپا و امریکای شمالی)

To the Youth in Europe and North America

“The awning of the date palm”

The sun was in the middle of sky. The heat was oppressive. The branches of a lotus casted a shadow over a mud tea shop with crescent ceiling and wide piers were moving every now and then. The flowing sand of the desert had rushed behind the walls of the tea shop which was the first muddy building of the village. The desert, like a vulture who flies over his bait and waits for him to close his eyes to attack him, waits to see the only subterranean canal of Turdan to dry up, so that it can swallow this village like others under its hot and flowing sand. It wasn’t clear that how many villages had been swallowed under tons of sands during the past few years.

The attacks of sands in desert winds had made the life of the villagers in Turdan like the desert itself. The only living color which attracts the attention of each newcomer was a red line which became maroon over the years.

Behind the wall of teashop were written: “Turdan, D.D.T. 1347”

Under the awning, in front of the teashop which was covered by a woven mat made from wild date-palm, ten to fifteen people were sitting on a large wooden bed and were fighting over water division. The war and anger were current between them for years and was always futile.

Next to the teashop, there was a goat which was tied to a young tree which was dying. The goat some times tried to reach to a box, full of dried seeds of pomegranate. Each time, he attacked the box, the tree moved severely and the goat desperately looked at the box.

The oldest man of that village who was hurt most in the draught wanted more share for water with stubbornness and threat. If they gave him water as much as his land, there wouldn’t be left any more water for the others. Everyone had gathered to solve this problem.

The old man cleaned the sweat under his throat with a silk handkerchief. Moved his heavy body and said: “it’s been 55 years that this law is in effect. Everyone who has more land will take more share of water. As you know, my land has reached under the TaftanMountain. I am not the guarantor of your land. You should have thought about this in the spring. If you can, let it go.”

“What is going on here old man? Who do you think you are? Bark zaee? Who sits here and bully us? We tried so hard for our land, didn’t we? Now do you expect us to let them dry out? Who will answer our family? You? Today when Jesus comes, we will write everything clearly and it will be over”, yar Mohammad told the old man.

The howl of the wind was heard far from here. Sometimes, the heat of the wind scattered a pillar of sand in the air and made the camel caravan visible and invisible.

The old man moved in his place, pulled his long shirt from his bottom and corrected his shirt over his shoulder, peeped at yar Mohammad and said: “we thought we are in quarrel with “nokjuees” over water. Over 100 nokjuees will be frightened to death in front of us, now Turdanees want to bully us.”

Then he faced the others and said: “guys, I am from this God damn village too; I am not that primitive and uncouth, so you gathered around me. I write nothing and I don’t accept your writings. I will get someone to take my share of water to my land. I want to see who dares then?”

Rostam Ali sitting beside the old man raised his hand to calm down the old man and as he was pointing to him said: “don’t go too fast old man. Those days you got your share of water with the help of king’s guards. It’s been four years now, are still asleep? It’s right that this law has been in effect from the old times. That time, water was abundant. Now the situation is changed. Water becomes less and it’s not our fault. Water goes to the teasels of the homes of that upper land of Turdan, “dozd abeh”, in “karvander” village. It’s our destiny. We should get on together or think of something else. We are not enemy old man, back down.”

Yar Mohammad said: “what solution, rosatm Ali? If everyone becomes satisfied with their own share of water, we will have no problem. This is because some people want more share of water than they should have.”

And moved his hand so that everyone realized that he meant the old man and the old man saw that.

Moved his head forward, made his eyes smaller and said to Yar Mohammad: “a few dried trees doesn’t need water. Put some animals in it to graze or Sell them and get your money. I think I will get the money for my noor malek.”

And looked in the eyes of the others and continued: “now he becomes our commander in the village. They were eating rubbish in a black tent till yesterday, now he wants to impose us, Jesus will come and write us!”

Akhgar put the tea table on the bed and in order to calm him down, said: “Lashari people did the right thing and left “hishun” and “nengar” behind and don’t have these problems now. Do you remember “razagh zadeh” village? You are not higher than them, they couldn’t make it with all the system and water wells they had. That village became desert. Now you beat each other on the head for water and mud!”

Mirjan answered akhgar: “we have nothing but land. We planted trees since we were kids, now where else do we have to go? All people are not indigent like you. You came this long way from Kahnuj and opened a tea shop here, you may go to Jusk tomorrow and become someone else, but we have roots here. We should stay. Our problem is a few people. If they don’t go back on their words, every thing will be right. We have no enmity with others. This old man belongs to us, he is not a stranger.”

Ali yar has been standing beside the bed, said: “words and promises are not worth here. When Jesus comes here today, we will write down all the things and everybody will take his own share of water according to the list. Don’t be so ill-humored old man. If you want, take my share of water too. We are tired of these quarrels. Let’s forgive and forget.”

The sound of a Russian motor cycle is heard far from here.

Yar Ali arrived and said hello loudly. Took his long shirt by his hand and went up the bed. Shook hand with everyone and sat in the corner.

Since the day, his only son had gone to war; he wasn’t in a good mood, especially for such arguments.

He had heard that Jesus would come to tea shop. So he had come to see Jesus and give him his son’s letter to read for him. Abdol Ali had gone to war since spring and they had never heard of him since then. And now, in the middle of summer, he had sent him a letter.

The sound of a motor cycle which had approached went out. Jesus got off his motorcycle, took his sac and while he was opening a big scarf tied around his neck and head, moved its dust and approached the bed. He put his stuff beside the bed and took a seat on the top of the bed where was side stepped for him.

Akhgar gave him a cup of tea. Shaaban and Rostam Ali were still arguing. The noise became louder by coming of Jesus. Yar Ali, who was in a hurry, while seeing every one was talking, went and sat next to Jesus.

He gave him an envelope and said: “dear Jesus, I know you are busy, but Abdol Ali has sent me this letter, could you please read it for me? May God reward you”. Jesus drank the last portion of his tea and in deference to him, put down a few papers were in his hands. When he wanted to take off his hand of the papers, the wind scattered them, but yar Ali put the sugar-bowl over them.

Jesus opened the envelope, moved a little bit in his place, reviewed the letter once and started to read. The commotion made him to raise his voice. Every one paid attention to him.

“By the way, some of the Nukjubi boys have been dispatched with us and we are here together.” Hearing Nukjubi made every Turdani sensitive. It’s been years that they were in conflict with each other and their ancestors bequeathed this anger and grudge to them. Jesus read louder: “those days, they brought us to Ahvaz from Khash. We’ve been in Ahvaz for a few days. Then they brought us to the front line for defense. Here we are, called “Delijan Delta”, around the hills of Mish Dagh. Here is desert just like our Turdan. Hot like there. We have drought here too. That is there is no water at all and they brought us water by a tanker. We are lucky that we are used to living in a desert.”

A few days ago, Iraqis shot our water tanker. And we had no water for days. We had to collect all of our flasks and unified their waters. Four flasks, full of water were collected. The commander hung them beside the trench for everyone to use them. After a few days, finally they brought us water by motorcycle. Till that day, everyone endured and the flasks remain intact. When you are thirsty, it’s too hard not to drink water, when there is some.

Except Jesus voice, who was reading Abdol Ali’s letter, no other voice was heard. The wind was moving the edges of the mat which was hanging in front of the tea shop and its lash like sound was mixed with Jesus’ voice who was reading the end of the letter. The old man had lowered his head and was playing with a carpet’s string which was come out of its warp and woof. The anger and rage were decreased from his sun burnt face. The voice of the bell of the camel caravan became closer and closer.

Reading letter was finished. Jesus read the address written on the back of the envelope for Yar Ali. He said: “if you want, you can send him a letter. Of course I should write it for you. Stay here. I will write it for you today. There is nothing else we can do but writing. He put the paper of the letter which had a margin of flowers in the envelope and said: “may God help them” and everyone said amen.

The crowd gave Yar Ali hope in different ways. The old man who made a pillar of his hand over the bed, raised his heavy body and moved. He took his shoes from niche and threw them in front of his feet. He made the shoes right with his toes. While the old man was going down of the bed, Jesus said: “where are you going old man? Don’t you want to solve the water problem? Stay this time to solve it.”

The old man slackened his steps and turned back. Jesus said: “this literacy has caused me trouble; otherwise I have work to do for myself. I am a government official. For example I have come here to give you your letters and took the sugar bowl laid over the papers in a hurry and classified them.

The eyes were all looking at the old man surprisingly. Akhgar bended and took the empty cup of tea in front of Jesus and said slowly: “no, he wants to do as he said. He wants to have his way.”

The old man looked at Jesus, raised his hand and said: “write Yar Ali’s letter. It’s more important than our work. We made trouble for ourselves for nothing. It’s like that we are knocking each other’s head. I accept what ever you write as my share for water. If you don’t want to give me water, so you don’t. As a matter of fact, you or Yar Ali, I don’t know, anyone, be my representative. I accept your words.”

And as he started off, the wind was blowing in his long shirt and wide pants. The whispers became commotion after he left. A long time complication has been unraveled. As if the dryness of the lips became wet. The goat beside the tea shop was still trying to reach himself to pomegranate seeds box.

Dear Sir or Madam

I am writing to let you know about my social short story “ The awning of the date palm” which implies urban life. That if it is qualified, it would be published in New Yorker magazine.

Please let me know if you receive my letter or not.

Sincerely yours

.Mr.Mohammad Hassan Aboohamzehe Iran-Tehran 23Jan2015 Iran

سایبانی ازنخل خرمای وحشی

خورشید وسط آسمان بود. گرما بیداد می‌کرد. شاخه‌های درخت کُناری که روی قهوه‌خانه گِلی با سقف هلالی انداخته بود ، هر چند وقت یک بار تکان می‌خورد. شن‌های روانِ کویر تا پشت دیوارهای قهوه‌خانه که اولین بنای خشت و گلی آبادی بود، هجوم آورده بودند. کویر مانند کرکسی بود که بالای سر طعمه خود پرواز می کند، تا بعد از بسته شدن چشم‌های طعمه به آن حمله کند؛ منتظر خشک شدن تنها قنات آبادی « توردان » بود تا مانند دیگر آبادی‌ها ، آن جا را هم زیر شن های داغ و روان خود فرو ببرد. معلوم نبود در دل بیابان طی سال‌های گذشته چند آبادی زیر خروارها شن فرو رفته بودند.
هجوم ماسه‌ها در بادهای کویری، زندگی روستاییانِ توردان را همچون کویر کرده بود. تنها رنگ زنده‌ای که توجه هر تازه‌واردی را به خود جلب می‌کرد، خطی به رنگ قرمز بود با که با گذشت سال‌ها زرشکی می‌نمود.
روی دیوار قهوه‌خانه نوشته بود «توردان،ددت سال 1347»
زیر سایه‌بان جلوی قهوه‌خانه که با حصیرِ بافته شده از نخل خرمای وحشی پوشیده شده بود ، روی تخت بزرگ چوبی ده پانزده نفر از کشاورزان توردان نشسته بودند و بر سر تقسیم آب با هم جدال می‌کردند. جنگِ قدیمی که سال‌ها بین آنهارواج داشت و همیشه هم بی‌نتیجه بود.
کنار قهوه‌خانه، بزی را با چادر شب به درخت کَهور جوانی بسته بودند که در حال خشک شدن بود. بز گهگاه تلاش می‌کرد خودش را به جعبه‌ای که در آن دانه‌ی خشک شده‌ی انار ریخته شده بود، برساند. هر بار که به طرف جعبه هجوم می آورد، درخت تکان شدیدی می‌خورد و بز مأیوسانه به جعبه نگاه می‌کرد.
پیربخش که بیشتر از همه در خشکسالی ضرر دیده بود، با سرسختی همراه با تهدید، سهم آب بیشتری می‌خواست. اگر به مقدار زمین سهم آب به او می‌دادند، برای دیگران آب باقی نمی‌ماند. همه جمع شده بودند که این مشکل را حل کنند.
پیربخش با گوشه‌ی دستمال ابریشمی، عرق زیر گلویش را پاک کرد. هیکل سنگینش را تکان داد و گفت:

پنجاه و پنج ساله که این قانون برقرار بوده. هر که زمین بیشتر داره، سهم آب بیشتری می‌بره. زمین‌های من هم می‌دانید تا زیر تفتان رسیده. من که ضامن زمین شما نیستم. باید بهار فکر اینجا را می‌کردید. نمی تانید ول کنید.
یارمحمد رو به پیربخش گفت:

چی شده پیروک خیال می‌کنی جای « بارک زائی » نشستی که زور می‌گی. مگه ما برای زمینمان جان نکندیم که حالا ول کنیم تا بسوزه. کی جواب زن و بچه‌های ما را می‌ده ،تو ؟امروز عیسی آمد، همه چیز را مشخص می‌نویسیم تمام بشه.
زوزوه ی باد از دورترها به گوش می‌رسید. گهگاه تنوره‌ی آن، ستونی از ماسه را به هوا می‌پراکند و کاروان شترهای پیش‌رو را پیدا و پنهان می‌کرد.
پیربخش کمی جابه‌جا شد؛ پیراهن بلندش را از زیرش بیرون کشید و سرشانه هایش را درست کرد. نیم نگاهی به یارمحمد کرد و گفت:

ما فکر می‌کردیم فقط با « نوکجوبی ها » دعوای آب داریم. صدتا « نوکجوبی » جلوی ما زهره می‌ترکانند، حالا توردانی‌ها واسه‌ی ما شاخ شدن.
بعد رو کرد به بقیه و ادامه داد:

بابا ما هم مال این خراب شده هستیم؛ از پشت کوه قاف که نیامده‌ایم، این طور ما را دوره کردید. من نه چیزی می نویسم، نه نوشته‌ی شما را قبول دارم. آدم می‌ذارم سهم آب برام به زمین ببره، ببینم کی حرف داره ؟
رستم‌علی که کنار پیربخش نشسته بود، دستش را برای آرام کردن پیربخش بالا آورد و همان طور که به او اشاره می‌کرد، گفت:

پیروک تند نرو. اون روزها که با آدم و ژاندارمرغی‌های شاه آب می‌گرفتی.چهار سال گذشته، هنوز خوابی ؟ درسته این قانون از قدیم بود. اون وقت‌ها آب زیاد بود. حالا وضع عوض شده، آب کم شده، تازه تقصیر ما نیست که زمین‌های بالا دست توردان « دزد آبه » اوناهاش آبادی « کارواندر » تا توی خار خونه‌هاشون هم آب می‌گیرن. قسمت ما اینه. باید با هم بسازیم، یا یه فکر دیگر بکنیم. ما که دشمن تو نیستیم پیروک؛ کوتاه بیا.

یارمحمد گفت:

چه فکری رستم‌علی؟ اگه همه به سهم آب خودشون رضا باشن، که مشکل نداریم. بعضی ها بیشتر از حق خودشون آب می خوان این بساط درست می‌شه.
و دستش را طوری حرکت داد که همه فهمیدن منظور او پیربخش است و از چشم پیربخش هم دور نماند.
سرش را جلوتر برد، چشم‌هایش را کوچک‌تر کرد. به یارمحمد گفت:

چار تا برگ سمسور که اصلاً آب نمی‌خواد، گوساله بنداز توش حیوان چیزی بخوره. اصلاً همش بها کن پولش بگیر، خیال می‌کنم گوشواره گرفتم واسه نور ملکم.
و چشم در چشم دیگران ادامه داد:
- حالا تو آبادی شده واسه ما سردار. تا دیروز تو سیاه چادر « دهلک » می‌خوردن، حالا برا ما تکلیف روشن می‌کنند.

ادای یار محمد را در آورد که :

عیسی بیاد بنویسه !

اخگر سینی چای را روی تخت گذاشت، برای این که جلوی سر و صدا را بگیرد، گفت:

کار خوب « لاشاری ها » کردن ، خیش و گاو آهن ول کردن همه شدن « جولاهک » این همه هم دردسر ندارن.کلاته رزاق زاده یادتون هست؟ شما که از رزاق‌زاده بالاتر نیستین. با اون دم و دستگاه و چاه آب کار از پیش نبرد، اون جا شد کویر. حالا شما توسر هم بزنین، دوباره چوب و چوب کشی کنید؛ برا یه سنگ آب و گل !

میرجان در جواب اخگر گفت:

ما غیر از زمین دیگه چیزی نداریم. از بچگی کُنار و کَهور و اَرزن کاشتیم، حالا ول کنیم بریم کجا؟ همه که مثل تو یه لا قبا نیستند. از کهنوج کوبیدی آمدی اینجا شدی قهوه‌چی، فردا هم شاید بری جاسک سر جهاز بشی جاشو. ما این جا ریشه داریم. باید بمانیم. مشکل ما چند نفر هستند. زیر حرفشون نزنند. درست میشه. ما که با کسی دشمنی نداریم، این که هست، پیروک هم از خود ماست، غریبه که نیست.

علی‌یار که با دوچرخه کنار تخت ایستاده بود، گفت:

کار ما از حرف و قول گذشته. امروز عیسی آمد، همه چیز نوشته کاری می‌کنیم هر کس رو سیاه‌ی خودش آب می‌گیره، پیروک تو هم این قدر بدخلقی نکن. خواستی سهم آب من مال تو. دیگه خسته شدیم از این جدال‌ها. بذا تمامش کنیم.

صدای تاپ تاپ موتورهای روسی از دورترها می‌آمد.
یارعلی از راه رسید. با صدای بلند سلام کرد. دامن پیراهن بلندش را در دست گرفت و از تخت بالا رفت، با همه دست داد و گوشه نشست.
از روزی که عبدالعلی تنها پسرش به جنگ رفته بود، دل و دماغی نداشت؛ مخصوصاً این جر و بحث‌ها.
شنیده بود که عیسی به قهوه‌خانه می‌آید. او هم آمده بود تا نامه‌ای را که از طرف پسرش آمده، عیسی برایش بخواند. از اول بهار که عبدالعلی رفته بود، از او خبری نداشتند و حالا تابستان که به نیمه رسیده، نامه‌ای فرستاده بود.
صدای موتوری که نزدیک شده بود، خاموش شد. عیسی از موتور پیاده شد. خورجین را برداشت و در حالی که دستمال بزرگی را که سر و گردن خود بسته بود، باز می‌کرد و غبار آن را تکان می‌داد، به طرف تخت رفت. وسایلش را کنار تخت گذاشت و بالای تخت در جایی که برایش باز کردند، نشست.
اخگر یک استکان چای به دستش داد. شعبان و رستم علی هنوز با هم جر و بحث می‌کردند. با آمدن عیسی سر و صدا بیشتر شد. یارعلی که کمی عجله داشت، وقتی دید همه مشغول صحبت هستند، خودش را کنار عیسی رساند.
پاکت نامه را به دست عیسی داد و گفت:

عیسی جان خسته نباشی. می‌دانم کار داری. عبدالعلی برام کاغذ فرستاده، زحمت می‌کشی برام بخوانی؟ خدا عوضت بده.
عیسی آخرین جرعه‌ی چای را سر کشید. به احترام یارعلی، چند برگ کاغذ را که یکی از آنها به دستش داده بود، روی زمین گذاشت. وقتی خواست از روی کاغذها دستش را بردارد، باد در میان آنها پیچید. یارعلی قندان را روی کاغذها گذاشت.
عیسی پاکت نامه‌ی عبدالعلی را باز کرد. در جای خود جابه‌جا شد. یک بار نامه را مرور کرد و شروع به خواندن کرد. همهمه باعث شد،‌ عیسی صدایش را بلندتر کند. توجه همه به او جلب شد که می خواند« راستی چند نفر از بچه‌های نو کجوب هم با ما اعزام شده‌اند و این جا با هم هستیم. »
شنیدن نام نو کجوب هر توردانی را حساس می‌کرد. آنها سال‌ها بود که با هم کشمکش داشتند و این عصبیت و کینه سال‌ها بود که از پدرانشان به ارث مانده بود. عیسی بلندتر خواند: « آن روزها ما را از خاش به اهواز آوردند. چند روز در اهواز بودیم. بعد ما را به خط مقدم آوردند برای پدافند. این جا که ما هستیم «‌ تنگه‌ی ذلیجان » است. در اطراف تپه‌های میش‌داغ. این جا هم مثل توردان خودمان همش کویر است. مثل آن جا گرم. این جا هم مشکل کم آبی دارد. یعنی اصلاً آب ندارد و با تانکر برای ما آب می‌آورند. خوبیش این است که ما به کویر عادت داریم.
چند روز پیش عراقی‌ها تانکر آب ما زدند و روزها بود که آب نداشتیم. مجبور شدیم همه‌ی قمقمه‌ها را جمع کنیم و آب آنها را یکی کنیم. چهار تا قمقمه پر آب جمع شد. فرمانده، آنها را کنار سنگر آویزان کرد تا همه از آن استفاده کنند. بعد از چند روز بالاخره با موتور برای ما آب آوردند. تا آن روز همه طاقت آوردند و قمقمه‌ها دست نخورده ماند. تشنه باشی، آب باشد نخوری، خیلی سخت است. »
جز صدای عیسی که نامه‌ی عبدالعلی را می‌خواند، از کسی صدایی به گوش نمی‌رسید. باد لبه‌های حصیری را که جلوی قهوه‌خانه آویخته بود، به شدت تکان می‌داد و صدای شلاق مانند آن با صدای عیسی که پایان نامه را می‌خواند، در هم شده بود. پیربخش سرش پایین بود و با رشته‌ی نخ گلیم که از میان تار و پود آن بیرون زده بود، بازی می‌کرد. از خشم و غضب صورت آفتاب سوخته‌ی او کاسته شده بود.به آب و زلالی آ ن فکر کرد که همیشه ازقدیم برای بدست آوردنش سختی کشیده بودند.اما این اولین بار بود که باعث نزدیکی بچه های آنان و بچه های روستای نوکجوب شده بود . صدای زنگ شتران کاروان نزدیک و نزدیک‌تر می‌شد.
نامه به پایان رسید. عیسی نشانی پشت پاکت را هم برای یارعلی خواند. گفت: خواستی می‌تانی کاغذ هم براش بفرستی. البته باید خودم برات بنویسم. اینجا بمان، همین امروز بنویسم. ما که نمی‌تانیم کاری بکنیم، این از دست ما ساخته است. کاغذ نامه راکه حاشیه‌ای از گل و بته داشت، به داخل پاکت گذاشت و گفت: خدا خودش یارشان باشد.
و همه آمین گفتند.
جمعیت هر یک به زبانی به یارعلی امیدواری دادند. پیربخش یک دستش را ستون به تخت کرده بود، هیکل سنگینش را بلند کرد و به راه افتاد. گیوه‌هایش را از روی رف برداشت و جلوی پاهایش انداخت. با انگشت پا گیوه‌ها را جلوی پایش صاف کرد. وقتی که پیربخش از روی تخت پایین می‌رفت، عیسی گفت:

پیروک کجا می‌ری، نمی‌خواهی تکلیف آب روشن کنیم این دفعه دیگه بمان تمامش کنیم.
پیربخش پا سست کرد و به عقب برگشت. عیسی گفت:

سواد هم کار دست ما داده، والّا ما هم برای خودمان کار داریم. ما مأمور دولتیم. مثلاً آمدیم نامه‌های شما را برسانیم

و با عجله قندان را از روی کاغذها برداشت و آنها را دسته کرد.
چشم‌ها با تعجب به پیربخش نگاه می‌کردند. اخگر خم شد و استکان خالی را از جلوی عیسی برداشت و آرام گفت:

نه بابا ، ئی می‌خواد کار خودش را بکنه. حرف، حرف خودشه ! زوره !
پیربخش بی آن که به عیسی نگاه کند، دستش را بالا آورد و گفت:

نامه‌ی یارعلی بنویس واجب‌تر کار ماست. ما بی‌خودی برای خودمون دردسر دست کردیم؛ خیر سرمون. کم مانده تو سر و کله‌ی هم بزنیم. سهم آب ما هر چه نوشتی، ما قبول داروم. سهم ندادی، ندادی. اصلاً خودت، یارعلی نمی‌دانم هر که خواست وکیل ما. حرف شما حرف ما.
و به راه افتاد. باد در پیراهن بلند و شلوار گشاد او پیچیده بود.
نجواها با دور شدن پیربخش به همهمه تبدیل شد. گره‌ای چندین ساله باز شده بود. انگار خشکی لب‌ها را تر کرده بود.
بز کنار قهوه‌خانه، هنوز از طناب سر می‌پیچید تا خودش را به جعبه‌ی انار برساند.