Deloitte
27.02.2008
Greenland Development A/S
Att.: director Flemming Drechsel
Postboks 1614
3900 Nuuk
Aluminiuliorfissamut il.il. piginnittuunissamut nalilersuinerit akileraarusiisarnermiit isigalugit
Isumaqatigiissut malillugu ataani allaaseraagut ilusiliunneqarsinnaasut pillugit pingarnerutillugit isiginiarneqartariaqartut ingerlatseqatigiiffissami aningaasaqarnikkut ajutoorfiusinnaasut aluminiumut aatsitsiviliornissamut pilersitsinissami tassungalu atasumik nukissiorfiliornissanut.
Siunertaavoq ilusiliunneqarsinnaasuni iluanaarutissaqarfiit ajutoorfiusinnaasullu aningaasanik attartorluni ingerlatsinissami aningaasat ingerlaarnissaannut tunngasut sutigullu periarfissaqarnersoq akileraartarnikkut inatsisiliorneq aqqutigalugu periarfiusinnaanersut. Allaa-serisami pingaarnerutillugit eqqartorneqarput Namminersornerullutik Oqartussat attartorlutik aningaasaleeqataassutissaminnut ingerlatseqatigiiffiup ingerlanneqarnerani ajutoorfiusinnaagaluartuni aningaasalersuisuussappata, taamaalillutillu ingerlatseqatigiiffiup atorunnaarsikkiartornissaanut aningaasaleeqataasinnaaneq eqqarsaatigalugit.
Taassuma saniatigut eqqarsaatigineqarsimavoq Alcoap aningaasaliissutai taakkulu matussu-serneqarnissaat Namminersornerullutik Oqartussat pisariaqartitaannut nalimmassartariaqarmata, minnerunngitsumillu avataaniit annertuumik aningaasalersuisoqartariaqassammat matussuserne-qarsinnaasumik. Allaaserisami tunngavilersuutigineqarput tunngavinngguuttussat pingaarnerit, Namminersornerullutik Oqartussat ingerlatseqatigiiffimmut peqataanissani attartornikkut aningaasalersussappagu ajutoorfiusinnaasut aamma eqqarsaatigalugit, minnerunngitsumillu pilersaarummut aningaasartuutit ilarpassui avataanit suliarineqartissappagit uteqqinnissaat eqqarsaatigalugu.
Ingerlatseqatigiiffiup ajutoorfiusinnaasuttaaq eqqarsaatigalugit aningaasalersuinissaanut periarfiusinnaasut marluk aallaavigalugit paasissutissiissutigineqarput, tamakkiisumik nammineq aningaasaliisuunissaq naleqassusiinaasigulluunniit aningaasaliissuteqartutut inissisimanissaq attartukkalluunniit aningaasassaqartinnissaannut tunngasut saqqummiunneqarput periarfiusisnnaasut pingasut aqqutigalugit, iluanaarutissat, erniasiassat (+ akilersugassat) akaisussaaffigalugit attartukkanut atuisinnaatitsinermullu akileraarusersuinikkut. Periarfiusinnaasut tamarmik imminnut kattuteriarfissaqarput.
Ilusiliunneqarsisnsnaasut pingaarnerit quppernermi tullermi takussutissiorneqarput:
Deloitte.
Nalunaarusiartaaq ilusilersorneqarpoq makku tunuliaqutaasutut pingaarnerutillugit:
· Namminersornerullutik Oqartussat (GHS) Alcoalu ingerlatseqatigiiffimmi (pinneqatigiillutik) 50/50-imik piginneqataassasut, aatsitsiviup nukissiorfiillu inissinneqarfigisaanni.
· Aallaavigineqarput maannamut atuuttumik nunatsinni akileraarutitigut inatsiliaasimasut.
· Alcoa ingerlatsivissuartut isigineqarpoq, uanilu eqqarsaatigineqanngilaq Kalaallit Nunaanni piginneqatigiiffik sumut inissinneqassanersoq
· Takorloorneqarpoq ingerlatseqatigiiffimmi ananertoqisumik avataanit aningaasalersuisoqassasoq – 60 aamma 80% akornanni.
· Naatsorsuutigineqarpoq Namminersornerullutik Oqartussat attartornerat ingerlatseqatigiiffimmilu ingerlatsinermut aningaasalersueqataaneq attartukkat ataqatigiissinneqarnerannut ilaatinneqassasoq, isumaqartoqarmammi ingerlatsinermut aningaasalersuinerup kiffartuussinikkut ingerlanneqarnissaa Namminersornerullutik Oqartussat attartornissaannit pingaarnerusariaqartoq.
· Naatsorsuutigaarput Namminersornerullutik Oqartussat piginneqataanikkut aqutsisoqarfimmik (GHS Holding) pilersitsissasut, taamaaliornikkut attartornerit, erniat, akilersuisnissat il.il. pilersaarummut tunngassuteqartut Nunatta Karsianit immikkoor-tinneqassasut, taamaaliornikkummi aningaasartuutissaqarfiit ataasiakkaat aningaasanut inatsimmut atasumik pilersaarusiortariaqassanngimmata. Namminersornerullutik Oqartussalli attartorsimassaguarpata pisussaaffiit nassatarisassai aamma tassani atuuttussaapput.
Model 1: Toqqaannartumik piginnittuuneq – iluanaarutit akilerneqartarnerat
Model-it ajornannginnersaraat GHS Holding Alcoalu nammineerluni ingerlatseqatigiiffimmut piginneqataassutitut aningaasaliippata.
GHS Holding soorlu 2 mia.dk.k attartorpoq aningaasallu nammineq aningaasaliissutissani soorlu 0,5 mia.dk.k. ingerlatseqatigiiffimmut piginneqataassutitut aningaasaliissutigalugit.
Ingerlatseqatigiiffik sinneqartooruteqartalerpat sinneqartoorutit piginneqataasunut agguaanneqar-tassapput iluanaarutitut, piginneqatigiinnissamut isumaqatigiissutaasoq piginneqatigiissuteqar-nermilu malittarisassat nalinginnaasut malillugit, taakkununnga ilanngullugu ingerlatseqatigiiffiup sillimmateqarnissaa isumagineqassaaq. Iluanaarutit agguaanneqarneranni iluanaarutinut akileraarut soorlu maannakkut Nuummi 42% Namminersornerullutik Oqartussanut nakkartussanik.
Takorluugaq taanna isumaqarpoq, Namminersornerullutik Oqartussat GHS Holdingilu pissarsiat 100%-iinik pissarsisussaavoq Alcoamullu iluanaarutisiaritinneqartut pissarsianut akileraartinneqassalluni.
Taamaassappat pissarsiat Namminersornerullutik Oqartussat Alcoallu 71/29 malillugu agguagarsisussaapput. Qanorluunniit „nalinginnaasumik“ akileraarusersuisnermi inatsisit atuuttut malinneqarpata, kingunerisussaavaa Alcoa piginneqataanermini naammaginartumik pissarsinavianngimmat.
Uani ajornartorsiutaanerpaasussaavoq ingerlatseqatigiiffimmit attartorfigisat pissarsiaqalersin-naanissaannut piffissangaatsiaq ingerlasariaqarumaarpoq.
Malunnaatilimmilli ajornartorsiutaasussaavoq GHS Holding akiliisinnaassuseqartussaammat ingerlatsinissamut attartukkat 2 mia.dk.k. ernialerneqarnissaannut akilersuinissamullu. Uani takorloorparput Namminersornerullutik Oqartussat GHS Holdingimut iluanaarutinit akileraarutit ingerlateqqittassagai, taamaaliornikkut GHS Holding ingerlatseqatigiiffiup iluanaarutissartaanik tamanik pissarsiniarnissaanut akiligassat akilersorneqarnissaannut atugassat.
Ingerlatseqatigiiffimmut atuuppoq iluanaarutinik akiliutit ingerlatseqatigiiffiup akilerarusiiffigineqarneranit ilanngaataasinnaammata.
Model 2: Aningaasaliissuteqarneq aningaasanut akisussaassuseqartumik
Model-i alla tassaavoq GHS Holding Alcoalu killeqartumik piginneqataatillugit sinneruttullu imminut ingerlassinissamut attartornikkut akisussaassuseqartumik pissarsiaralugit.
Taamaaliornikkut ingerlatseqatigiiffik periarfissaqalertussaavoq akisussaaffigisamik attartukkat erniaanik naafferarlugillu akilersuutiminik annikilliartortitsinissamutModel-ip taassuma pissar-siassaqarnissamut ilusiliussamiit pitsaanerussutigaa , Alcoa Namminersornerullutik Oqartussallu assortuussutissaqassanngimmata, taakkumi tamarmik assigiimmik „sinneqartoorutisianit“ ingerlat-seqatigiinnermi pissarsiassaqarmata. Eqqarsaatersuutigineqarsinnaavoq ingerlatseqatigiiffimmi aningaasaatit „akileraaruseriikkat“ peqataalluarmata akiligassat taarsersornissaannut. Ingerlaler-neranni qularutissaanngilaq nalikilliliissutissaqassaqisut, taamalu sinneqartoorutisianit akileraa-rusiiffigineqarnissaq kinguarsarsisnnaallugu, tamatumalu kingunerisussaallugu iluanaarutit pituttorsimaneqanngitsortaat akisussaaffigalugu ernianut akilersuinissamut atorsinnaassammata.
Taama aaqqissuussineq soorunami avataanit aningaasaliisinneqarsimasunut isumaqatigiissu-teqarnikkut nalimmatterneqarsinnaapput, taakkumi ingerlatsinissamut taarsigassarsititsisimapput ukiorpassuit atorlugit akilersugassanngorlugit.
Paasinninnerput malillugu pisariaqartussaassaaq, peqataasut marluullutik assigiimmik periarfissin-neqarsimanissaat.
Iluanaarutit aallaavigalugit ilusiliinermiit ilutsip taassuma pitsaaqutigaa, Alcoa Namminer-sornerullutik Oqartussat/GHS Holding annerusumik assigiimmik pineqartussaammata, ingerlatsinermut aningaasaliissutaasimasut matussuserniarnissaannut.
Model 3: Pisuussutinut akileraarut
Tassani pisuussutinut akileraarut periarfissatut ilanngunniarsimavarput, isumaqaratta taanna akileraarutitut periarfissaasoq Namminersornerullutik Oqartussat GHS Holdingimut attar-tukkaminik taarsersuinissaanut aqqutissaasoq.
Pissusissamisuuginnarpoq Nammianersornerullutik Oqartussat taama akileraarusersuissappata, soorlu piginnittuussutsimut, innaallagissamut allatigullu uuttortarneqarsinnaasunut akileraaru-sersuinissaanut.
Taama akileraarusiinissamik piumasaqaataasut GHS Holdingimut aqqutissiortariaqarput qulaani pissarsiassat akileraarusersorneqarnerattulli.
Taama ilusiliinermi siuliini ilusiliinissanit iluaqutaassutiginerusassaa qaninneq uaniippoq, ingerlatseqatigiiffik akiliutissanik atuisussaassammat piginnittup aappaannaanut, Namminer-sornerullutik Oqartussanut, taamaalillutik akiligassanut pisussaaffimminnik naaammassinnilluarsinnaanerussammata.
Akileraarut ingerlatseqatigiinnit ilanngaatigineqarsinnaavoq.
Pisuussutinut akileraarusersuisnerup akornutaasa ilagaat equngasumik agguaassisoqartussaammat.
Pitsaaqutaa uaniippoq, Namminersornerullutik Oqartussaniit isigalugu, akiliisoqartartussaammat ingerlatseqatigiiffiup ingerlatsineranit aqunneqartumik, taakkulu Namminersornerullutik Oqartussanut ingerlatsneq aallartiinnartorli tuttalertussaallutik.
Taamatuttaaq pisuussutinut akileraarut uuttortaataasussaavoq, Namminersornerullutik Oqartussat pilersaarutaasinnaasunut kingusinnerusukkut aallartinneqartussanut uuttortaatissaa erngup nukinganik atuinermi.
Isiginiagassat allat
Pissanganartutut isigaarput malittarisassat atuuttussat GHS Holdingimut ingerlatseqatigiinnullu amigartoorutaasumik aqqutissiueqataasinnaanersut.
Maannakkut atuuttumik Kalaallit Nunaanni isertitanut akileraaruteqarnermut inatsimmi ukiut tallimat angullugit amigartooruteqarsinnaaneq periarfissaqartinneqarpoq. Tamatuma kingorna amigartoorutit annaaneqartussaapput, periarfissiissutillu sivitsorneqarsinnaaneranut periarfissaqanngilaq.
Ingerlatseqatigiiffimmut pingaartorujussuussaaq pimoorussamik aallarteriarnissaq, aningaasa-lersusgassamik. Tamannalu attartornikkut ingerlanneqassappat annilaangassutigaarput aallar-teriaqqaarnermi erniaritinneqartussat pisoqalisooqinammata, ingerlatsinerup aallartinneranut aningaasarsiorlualerneranullu sanilliullugu.
Ilumulli periarfissaqarsimappat erniat aallartisarnerup nalaani agguataarneqarnisaannut, ingerlas-sanullu ataasiakkaanut inissitsiterlugit, taava akileraarutitigut tamakku iluaqutiginiarneqarsinnaassa-galuarmata. Tamatuma kingunerisussaassavaa, „sanaartornermi ernialiussat“ akileraarnermi nalikilliissutaasinnaassammata ingerlatsinermut akuliullugit.
Taamatuttaaq GHS Holdingimut annilaangassutissaqarsoraarput, nikingasoqarnialeqimmat attartuk-kanut ernianut akiliuteqarnissamut erniatigut isertitassat aningaasaliissutinut akisussaaffigisanut ilumut naapertuunnersut ukiunillu tallimanik qaangiisuussannginnersut.
Akileraarutit eqqarsaatigalugit erniat toqqaannartumik akiliisarneq aallaavigalugu suliarine-qartarput. Amigartoorsinnaanermulli ernumassutit millilerniarlugit attartortitsisuusut isumaqatigiissuteqarfigineqarsinnaapput ernialiisarneq kinguartikkallaqqullugu, akileraarutimmi eqqarsaatigalugit ernialersuutit aningaasalersuinngikkallartunut toqqaannartumik akiliisarneq malittarimmassuk.
Periarfissaq alla tassaavoq, Namminersornerullutik Oqartussata eqqarsaatigissagaat akileraaru-siisarnermut inatsimmik allanngortitsinissaq, tassa pisoqalisuulersunut kinguartitsisinnaanermut qinnuteqartoqarsinsnaanngortitsilluni. Oqaatigineqarsinnaavoq, piginneqatigiiffiit aatsitassarsior-nermut inatsisip ataani sulisut akileraarutitigut kinguartoorutaat qaqugorsuarmut kinguartiterneqarsinnaammata.
Naggasiussaq
Qulaani periarfiusinnaasut assigiinngitsut pingasut saqqummiuppagut akileraartarnermiit allatigullu isiginiartariaqartuniit isigalugit.
Iluanaarutit aallaavigalugit ilusiliinermi sanngeequtaaneruvoq Alcoa Namminersornerullutik Oqartussallu assigiimmik pineqanngimmata ingerlatseqatigiiffiup nammineq akilersuilluni ingerlasinnaanissaa eqqarsaatigalugu. Ilutsillu taassuma aamma sanngeequtigaa, sorpassuit ingerlaqqaartariaqarmata iluanaarutinik pissarsinnaanngornissamiit.
Iluseq akisussaassuseqarluni attartornermi Alcoa Namminersornerullutik Oqartussallu ingerlatsi-nermi akilersuisinnaanissaminnut naligiissitaanerupput. Ilusiliussarli piffissaliussani killiliiffi-gineqaqattaarpoq suli ernianut akilersuinisamullu akilersuisinnaanngunnginnissami.
Pisuussutinut ilusiliussami iluaqutaasussaavoq, ingerlatsinerup aallartinneraniilli Namminersor-nerullutik Oqartussanut takuneqarsinnaanngoriissallutik.
Isumarput malillugu imaalialalaannaq akornutissaqanngilaq, ilusiliussat ataatmut kattunneqar-sinnaanissaat. Ataatsimoortitsisisnnaanermi aalajangiisuunerpaassaaq Naamminersornerullutik Oqartussat, Alcoap avataanillu aningaasalersuisuusussat isumaqatigiinniarnerminni qanoq aalajangiisimanissaat.
Inuulluaqqusilluta
Per Jansen Claus Bech
Naala.akuerisaasumik kunersiuisoq Naalag.akuerisaasumik kukkunersiuisoq