MIRJAM VAN DER LINDEN about Dialogue ****– Volkskrant 25/05/13
Wry Diptych By a Smart Fellow
Dialogue. Choreography: Jan Martens. Dance: Truus Bronkhorst and Jan Martens (BIS), and Joke Emmers (La Bête). 23/5, Theater Kikker, Utrecht. Tour dates: janmartens.com
'A screaming woman on a stool.' That's how one spectator saw the dance solo by Truus Bronkhorst. But BIS is infinitely more than that. It's an ardent love torch, parting grief, struggle with age, inexhaustible energy: it's Truus Bronkhorst (61). For decades, she was the standard-bearer of expressionist dance in the Netherlands, until her subsidy ended in 2005. Now she's back on the stage from time to time.
Bronkhorst is 'solo one' in Dialogue, the new double bill by young choreographer Jan Martens (28), who surprised us with a diptych of duets earlier this season.
Bronkhorst's solo BIS has a woman aggressively chalking words onto the backdrop from right to left, her marked face looking significantly older than her body. 'Come back' (3 x), 'Stay' (2 x), 'Leave' (1 x), 'Please' (1 x). You read from it the confusion that her relationship, her life in the theatre, has gone through.
Young Martens, who symbolizes Bronkhorst's past, drags her across the floor before leaving her on her own. In her black-lace body she hoists herself onto a stool, like a swimmer climbing the high board. And then, first with a tentative and incredulous 'oh', the great moaning and lamenting begins. The 'ah's chill you to the bone. Here's a bird that's lost the ability to fly.
BIS is crystal clear, devoid of embellishment, and it can do without the music (Is That All There Is) that is played at a certain moment. To put it bluntly: that turns it into kitsch. Martens gently lifts his dancer from the stool and lays out a pair of warm socks for her. This beautiful purity should have been enough.
Solo two, La Bête, could be characterised as a performance by a flabby girl wearing hot pants and a red bra who blasts Bette Midler's The Rose into the auditorium whilst moving awkwardly. It must be said that actress Joke Emmers, too, (23, familiar as the nurse-apprentice in the TV series Charlie) is much more than that. Not only is she the perfect complement to Bronkhorst with this famous song about hope and faith in love, but the way she sings it – slowed down, cut up, distorted, with the pumped-up volume in a predominantly masculine bass register – taken in combination with her appearance, which falls short of the standard beauty ideal, also comes together with Bronkhorst and her wry performance.
Martens is a smart fellow.
Spring Festival
MIRJAM VAN DER LINDEN over Dialogue ****– Volkskrant 25/05/13
Wrang tweeluik van een slimme jongen
MIRJAM VAN DER LINDEN − 25/05/13, 00:00
Dialogue. Choreografie: Jan Martens. Dans: Truus Bronkhorst en Jan Martens (BIS) en Joke Emmers (La Bête). 23/5, Theater Kikker, Utrecht. Speeldata: janmartens.com
'Een vrouw krijsend op een kruk.' Dat zag een toeschouwer in de danssolo van Truus Bronkhorst. Maar BIS is eindeloos veel meer. Het is hevige liefdespijn, verdriet om afscheid, vechten tegen ouderdom, onuitputtelijke kracht: het is Truus Bronkhorst (61). Decennialang was zij de vaandeldraagster van de expressionistische dans in Nederland, in 2005 stopte haar subsidie, nu is ze af en toe weer terug op het podium.
Bronkhorst is 'solo één' in Dialogue, het nieuwe tweeluik van de jonge choreograaf Jan Martens (28), die eerder dit seizoen verraste met een tweeluik duetten.
In Bronkhorsts solo BIS krijt een vrouw agressief, met een getekend gezicht dat beduidend ouder oogt dan haar lijf, van rechts naar links woorden op de achterwand. 'Come back' (3 x), 'Stay' (2 x), 'Leave' (1 x), 'Please' (1 x). Je leest de verwarring die haar relatie, haar leven in het theater, heeft doorstaan.
De jonge Martens, die Bronkhorsts verleden symboliseert, sleurt haar over de vloer, alvorens haar alleen te laten. In haar zwartkanten body klimt ze op een kruk, als een zwemmer op een hoge duikplank. En dan, met eerst een nog voorzichtig en ongelovig 'oh', begint het grote kermen en lamenteren. De 'ah's' gaan door merg en been. Hier staat een vogel die niet meer kan vliegen.
BIS is glashelder, verschoond van opsmuk en heeft de muziek die op een gegeven moment klinkt (Is That All There Is) niet nodig. Sterker nog: die maakt het kitsch. Martens tilt zijn danseres zorgzaam van de kruk en legt een paar warme sokjes voor haar klaar. Bij deze prachtige puurheid had het mogen blijven.
Solo twee, La Bête, zou omschreven kunnen worden als een optreden van een moddervet meisje in hotpants en rode bh dat Bette Midlers The Rosede zaal in blaast en daarbij onhandig beweegt. Toch is ook actrice Joke Emmers (23, bekend als leerling-verpleegkundige in de tv-serie Charlie) veel meer dan dat. Zij is met dit befaamde lied over hoop en geloof in de liefde niet alleen de perfecte aanvulling op Bronkhorst. De manier waarop ze het zingt - vertraagd, verknipt, vervormd, met een enorm volume en in vooral mannelijk lage registers - valt in combinatie met haar verschijning, die niet aan het standaardschoonheidsideaal voldoet, ook weer samen met Bronkhorst en haar wrange performance.
Martens is een slimme jongen.
spring festival